تبیین و تحلیل پیامک ها در ایران (از آغاز سال 85 تا پایان سال 90)

انسان موجودی است ارتباط گر که با شیوه های متعدد به برقراری ارتباط می پردازد. تلفن همراه با قابلیت ارسال پیام کوتاه، یکی از ابزار نوین ارتباطی است که این امکان را برای کاربران فراهم می سازد که با کمک زبان نوشتار در یک قابی کم حجم به برقراری ارتباط پرداخته، پیام های متنوعی با اهداف خاصی که وابسته به ادبیات است ارسال نمایند. بنابراین سیستم پیام کوتاه از یک سو نقش انتقال ذخایر معنوی و فرهنگی را بر عهده گرفته، از سویی دیگر عاملی برای زایش و آفرینش های ادبی می گردد. به بیانی دیگر این سیستم در برجسته سازی نقش آفرینی ادبیات در ارتباط با تکنولوژی، در بنیانگذاری ادبیات مکتوب به شیوه ای نوین و نمایان سازی ساختار فرهنگی جامعه و زمینه ی ذهنی کاربران سهم عمده ای دارد. این پژوهش با هدف تقسیم بندی پیامک ها از دیدگاه انواع ادبی، با روش تحلیل محتوایی کمی و کیفی (ترکیبی) و توصیف آماری در راستای پاسخگویی به این پرسش که پیام های کوتاه ارسال شده از سال 85 تا 90 از نظر ادبی به چند دسته تقسیم می شوند؟ انجام پدیرفته است؛ تا نوع ادبی ای را که میزان توجه بیشتری به خود اختصاص داده و نیز مهم ترین مضامین و درونمایه های فکری کاربران این سیستم را مشخص سازد. قلمرو تحقیق این پژوهش پیامک های متنی ارسال شده از ابتدای سال 85 تا پایان سال 90 با جامعه ی آماری 27771 (بیست و هفت هزار و هفتصد و هفتاد و یک) و حجم نمونه ی19771 (نوزده هزار و هفتصد و هفتاد و یک) پیامک است. با توجه به میزان فراوانی مطلق و درصدی، برخلاف فرضیه ی پژوهش مبنی بر این که دو ژانر هجو و طنز از بیشترین تعداد و مضامین برخوردارند، پیامک ها به ترتیب به شش ژانر اصلی غنایی، تعلیمی، هجو، ترکیبی (انواع ادغامی)، روایی، حماسی تقسیم گردیدند و این نتیجه حاصل شد که ژانرهای غنایی و تعلیمی از بیشترین تعداد فراوانی برخوردار بوده اند. علاوه بر آن، هرکدام از ژانرهای ادبی مذکور دارای انواعی بوده که مجموعاً منتج به استخراج 44 (چهل و چهار) ژانر ادبی گردید که دو مقوله ی عاشقانه (:غنایی) و پند و آموزش (:تعلیمی) از بیشترین مضامین مورد توجه بوده و میزان فراوانی بیشتری را نسبت به دیگر مقوله های مورد سنجش به خود اختصاص داده اند.